Τοποθέτηση της Ευγενίας (Τζένης) Βαμβακά Βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ στην Πανελλήνια Συνάντηση για την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση

Τοποθέτηση της Ευγενίας (Τζένης) Βαμβακά Βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ στην Πανελλήνια Συνάντηση για την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση

Θέμα: “Ψυχιατρική μεταρρύθμιση στην περίοδο της κρίσης: Από το αδιανόητο στο αυτονόητο”

23/11/2014

Καλησπέρα κι από μένα. Να ευχαριστήσω την Εταιρεία Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας για την πρόσκληση της. Ήμουν και εχθές εδώ στην ομάδα εργασίας 2 για τους Λήπτες Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας και είχαμε μια πολύ σημαντική και ουσιαστική συζήτηση. Να ευχαριστήσω και τους υπεύθυνους της ομάδας την κα Αγγελή, την κα Τοβή και τον κ. Φυτράκη για την οργάνωση και συμμετοχή τους στην ομάδα μας.

Θα ήθελα να σας πω ότι τα κρούσματα της ψυχικής ασθένειας παρουσιάζουν ραγδαία αύξηση λόγω της λιτότητας και της φτώχειας έχουν τριπλασιαστεί θα έλεγα, καθώς οι συνθήκες διαβίωσης έχουν δυσκολέψει πολύ. Άγχος, στρες μας επιβαρύνουν ολοένα και περισσότερο, με αποτέλεσμα να πιεζόμαστε.

Το κύριο πρόβλημα ενός λήπτη ψυχικής υγείας είναι η επαφή του με τις υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας. Η ποιότητα των υπηρεσιών δεν είναι καλή, κυρίως μέσα στα μεγάλα ψυχιατρεία.

Δεν έχει προχωρήσει η ψυχιατρική μεταρρύθμιση τριάντα χρόνια τώρα, όσο θα θέλαμε, δεν έχουν γίνει κέντρα ψυχικής υγείας, κλινικές σε γενικά νοσοκομεία  και ο εκάστοτε λήπτης δεν μπορεί να βρει αρκετές υπηρεσίες στον τόπο του- και αυτό κυρίως συμβαίνει σε λήπτες που ζουν στην επαρχία.

Σοβαρό πρόβλημα είναι επίσης πως για να καλύψουν τα φάρμακά τους υπάρχει κόστος συμμετοχής 25% όπως είπε προηγουμένως κάποια ομιλήτρια ενώ μέχρι τώρα ήταν δωρεάν. Αυτό είναι απαράδεχτο.

Σε μεγάλο βαθμό αντιμετωπίζουν και  πρόβλημα κοινωνικοποίησης. Δεν έχουν φίλους, δραστηριότητες, εργασία. Αρκετοί είναι αποκλεισμένοι από δομές ψυχικής υγείας όχι απαραίτητα επειδή το έχουν επιλέξει οι ίδιοι. Ίσως για  να ενταχθούνε σε κάποια δομή θα πρέπει, κάποιος να τους ενημερώσει για τα οφέλη που θα μπορούσαν να αποκομίσουν και να μάθουν τα δικαιώματα τους.

Πρέπει να γίνει ενημέρωση μέσα στις τοπικές κοινωνίες και ειδικά στα σχολεία. Πρέπει να ενημερώσουμε τους μεγάλους και τα παιδιά. Να υπάρξει πληροφόρηση στις μικρές ηλικίες, από το δημοτικό σχολείο. Πρέπει να γίνει ενημέρωση και στις ίδιες τις οικογένειες των ληπτών από κοινωνικές ομάδες ενδυνάμωσης και εκπαίδευσης ή από τις τοπικές κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων.

Η ψυχική ασθένεια μπορεί να εμφανιστεί στον καθένα από εμάς. Είναι υποχρέωση της πολιτείας να δει πως θα προστατεύει την ψυχική υγεία των πολιτών και πως θα τους ενημερώνει ώστε να δουν ότι οι ψυχικές ασθένειες είναι όπως οι σωματικές, συμβαίνουν στον καθένα. Η ψυχική υγεία ποτέ δεν είχε την αντιμετώπιση που θα έπρεπε να έχει. Μιλάμε για ασθένειες που σε πάρα πολλές περιπτώσεις διαρκούν μια ολόκληρη ζωή.

Πρέπει να καταλάβουμε όλοι μας, πως οι λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας δεν διαφέρουν από όλους εμάς. Απλά έχουν κάποια παραπάνω προβλήματα, τα οποία είναι όμως αντιμετωπίσιμα. Όπως νοσεί το σώμα, νοσεί και η ψυχή.

Το κλείσιμο των ψυχιατρικών νοσοκομείων θα δυσκολέψει ακόμα περισσότερο τα πράγματα. Το υπουργείο Υγείας πρέπει να δώσει έμφαση στη ψυχική υγεία, ειδικά στις σημερινές συνθήκες διαβίωσης, με την αναβάθμιση και  την στελέχωση των μονάδων Ψυχικής Υγείας και την ενημέρωση από τις υπηρεσίες για τα δικαιώματα των ληπτών. Και όχι να κλείσουν τα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία. Η κα Παπακώστα είπε προηγουμένως ότι προς το παρόν δεν θα κλείσουν. Για να δούμε. Απλά «παγώνει» προς το παρόν το κλείσιμο όπως άφησε να εννοηθεί.

Γιατί αν κλείσουν, οι χρόνια πάσχοντες και μη δε θα έχουν κάποιο συγκεκριμένο χώρο για να νοσηλευτούν. Ναι μεν υπάρχουν οι στεγαστικές δομές αλλά δεν επαρκούν, με αποτέλεσμα πολλοί από τους λήπτες να “πεταχτούν στο δρόμο”. Ήδη οι κλίνες που υπάρχουν στις ψυχιατρικές κλινικές δεν επαρκούν.

Μετά υπάρχουν τρομακτικές καθυστερήσεις στα επιδόματα. Υπάρχουν περιπτώσεις που έχουν κάνει αίτηση για το επίδομα της πρόνοιας αλλά έχει απορριφθεί από τα ΚΕΠΑ γιατί πιστεύουν ότι είναι σε θέση να δουλέψουν με αποτέλεσμα αυτά τα άτομα να στηρίζονται μόνο από τους γονείς τους και τους συγγενείς τους.

Το μόνο τους εισόδημα, είναι το επίδομα της πρόνοιας, με ελάχιστα  ευρώ το μήνα και υπάρχουν και περιπτώσεις που έχουν περάσει από τις επιτροπές πιστοποίησης αναπηρίας και περιμένουν μέχρι και δύο χρόνια μέχρι να αποφασίσουν ότι το δικαιούνται.

Έχει αναρωτηθεί κανείς πως περνάνε αυτοί οι άνθρωποι για δύο χρόνια; Υπάρχουν μακρόχρονες καθυστερήσεις για ανθρώπους που δεν έχουν καμία πηγή εισοδήματος.

Αυτοί που σχεδιάζουν τις μεταρρυθμίσεις και τη παροχή φροντίδας προς τους ψυχικά πάσχοντες θα πρέπει να λάβουν πολύ σοβαρά υπόψη τους τις ανάγκες των ίδιων των ληπτών και των οικογενειών  τους.

Και κάτι άλλο. Κάθε δήμος σε συνεργασία με το κράτος και την περιφέρεια να φροντίσει να προσφέρει τις υπηρεσίες που χρειάζονται οι δημότες του και αν δεν μπορεί να βρει τρόπους, να συνεργάζεται με τα νοσοκομεία, να δημιουργήσει δικές του δομές με τις κοινωνικές υπηρεσίες του.

Τελειώνοντας απαραίτητη προϋπόθεση για την εξασφάλιση της ψυχικής υγείας και ευημερίας των πολιτών είναι ένα σύστημα Υγείας άμεσα προσβάσιμο που εξασφαλίζει: πρωτοβάθμια φροντίδα και πρόληψη, έγκαιρη παρέμβαση και υπηρεσίες αποκατάστασης.

Σας ευχαριστώ.